“Đây là xe thu gom rác của Công ty cổ phần môi trường và dịch vụ đô thị Sơn La. Đề nghị bà con nhân dân mang rác ra đổ...”, hơn 1 tháng nay, ngày nào cũng vậy, bất kể mưa, nắng, âm thanh quen thuộc này được phát đi từ chiếc loa trên xe ô tô thu gom rác thải chạy khắp các tuyến đường. Đây là cách làm mới của Công ty cổ phần Môi trường và Dịch vụ đô thị Sơn La đang triển khai thí điểm thu gom rác bằng xe cơ giới tại hai phường Quyết Thắng và Chiềng Lề (Thành phố), bước đầu mang lại hiệu quả tích cực trong việc khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường từ chính quá trình thu gom rác thải sinh hoạt.

Thu gom rác thải bằng xe cơ giới tại địa bàn phường Quyết Thắng.

17h30 chiều, chúng tôi có mặt tại Xí nghiệp Môi trường đô thị để cùng với công nhân của Xí nghiệp trực tiếp đi thu gom rác. Thay bằng tiếng kẻng của các công nhân thu gom rác bằng xe thùng như trước đây, tiếng loa truyền thanh được phát đi với thông tin về giờ giấc, cách thức thu gom rác và tuyên truyền nâng cao ý thức cho người dân được bật lên thông báo cho người dân đã đến giờ thu rác. Theo sau ô tô là 2-3 vệ sinh viên các tổ dân phố có nhiệm vụ thu gom rác của từng hộ dân lên thùng xe.

Chị Đàm Thị Thanh Thơm, Giám đốc Xí nghiệp Môi trường đô thị, cho biết: Mỗi ngày, lượng rác trên địa bàn Thành phố thải ra khoảng 100 tấn. Làm sao để đảm bảo vệ sinh là điều đội ngũ cán bộ vệ sinh đô thị chúng tôi hết sức quan tâm. Hai phường Quyết Thắng và Chiềng Lề nằm ở khu vực trung tâm Thành phố, nơi tập trung nhiều cửa hàng buôn bán, cơ quan, trường học. Chính vì vậy, chúng tôi đã lựa chọn địa bàn hai phường này để triển khai thí điểm việc thu gom rác bằng xe cơ giới. Triển khai mô hình, ngay từ cuối tháng 12 năm 2016, chúng tôi đã tổ chức các cuộc họp triển khai tới tất cả các bí thư, tổ trưởng tổ dân phố và vệ sinh viên của 2 phường thống nhất về thời gian, cách thức thực hiện. Theo đó, người dân chỉ bỏ rác một lần/ngày khi xe chuyên dụng đi thu gom. Hàng ngày, luân phiên từ 5h đến 8 giờ sáng và từ 17h-21h tối, xí nghiệp sẽ điều 2 xe chuyên dụng có trọng tải 3,5 tấn và có sự phối hợp của các vệ sinh viên của các tổ dân phố đi đến từng ngõ, từng nhà để thu gom rác. Nhờ tuyên truyền, vận động và phối hợp chặt chẽ với chính quyền và người dân, nên việc thu gom rác bằng xe cơ giới bước đầu thu được kết quả. Năng suất, hiệu quả lao động của công nhân môi trường đô thị tăng cao, chất lượng vệ sinh môi trường trên các tuyến phố được cải thiện, xóa bỏ được các điểm tập kết rác gây mất vệ sinh môi trường.

Vừa mang túi rác được bọc kín trong túi ni lông ra bỏ lên xe thu gom, chị Nguyễn Thị Thanh, tổ 9 phường Quyết Thắng nói: Tôi rất đồng tình với cách làm này, trước đây, nhiều đoạn đường có những thùng rác được để từ ngày này sang ngày khác, bốc mùi hôi thối, là chỗ cho vi khuẩn phát tán, ảnh hưởng nhiều đến vệ sinh môi trường và mỹ quan đô thị. Khi triển khai mô hình này, tôi không còn thấy những thùng rác ấy nữa. Người dân cũng nâng cao ý thức hơn, bỏ rác đúng chỗ, đúng thời gian quy định.

Gắn bó với công việc này 16 năm, chị Dương Thị Liên, vệ sinh viên phường Quyết Thắng cho biết: Tôi phụ trách vệ sinh môi trường 3 tổ và 1 trường học, trước đây người dân thường đổ rác không theo thời gian nhất định nên công việc của tôi thường kéo dài khoảng 12-14 tiếng/ngày. Có nhiều điểm người dân đổ rác từ sáng nhưng đến tối rác mới được đưa lên xe, ảnh hưởng vệ sinh môi trường khu vực. Nhiều gia đình đổ rác ra vỉa hè, tạo cơ hội cho những người thu gom phế liệu bới tung lên, gây mất vệ sinh môi trường và làm xấu cảnh quan. Từ khi thực hiện thu gom rác trực tiếp bằng xe cơ giới, rác từ trong nhà được người dân buộc kín, tách lọc nước đưa lên thùng xe, vệ sinh môi trường được cải thiện rõ rệt. Ý thức gìn giữ, bảo vệ môi trường của người dân được nâng cao, khối lượng công việc của tôi đã giảm, mỗi ngày chỉ làm khoảng 4-5 tiếng. Còn chị Nguyễn Thị Phương, công nhân của Công ty chia sẻ: Trung bình mỗi ngày, chỉ tính riêng phường Quyết Thắng, khối lượng rác thải phải thu gom và vận chuyển lên tới gần 7-8 tấn. Triển khai thu rác bằng xe cơ giới tăng năng suất, hiệu quả lao động, tiết kiệm thời gian, chi phí. Quy trình thu gom, vận chuyển rác được rút ngắn, công nhân vệ sinh môi trường không còn vất vả như trước. Ưu điểm lớn nhất là xóa bỏ hoàn toàn các điểm tập trung rác thải tại các trục đường gây ô nhiễm môi trường và mất mỹ quan đô thị. Bên cạnh đó, có sự trợ giúp của xe cơ giới, chúng tôi cũng đỡ vất vả hơn, giảm bớt nhiều bước trung gian trong quá trình thu gom rác thải.

Sau hơn 1 tháng thí điểm mô hình cơ giới hóa thu gom rác, bên cạnh những kết quả đạt được, mô hình này vẫn còn gặp không ít khó khăn do kết cấu hạ tầng của nhiều tuyến phố vẫn còn hạn chế như ngõ ngách lắt léo, còn có tình trạng các phương tiện đỗ tại các đường ngõ của tổ dân phố khiến cho việc di chuyển của xe thu gom rác chậm trễ. Để nâng cao hiệu quả mô hình, UBND các phường cần tích cực chỉ đạo các đoàn thể, tổ dân phố tăng cường tuyên truyền, vận động, hướng dẫn người dân thực hiện thu gom rác thải đúng quy trình, đảm bảo môi trường sạch, đẹp.