Toàn tỉnh hiện có 350 HTX đang hoạt động trong các lĩnh vực nông nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, thương mại, dịch vụ... Những năm qua, nhiều HTX đã đổi mới mô hình hoạt động theo hướng kinh doanh tổng hợp, kết hợp giữa dịch vụ với sản xuất, chế biến, kinh doanh; chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi theo hướng sản xuất hàng hóa nhằm đạt hiệu quả kinh tế cao.

Sản phẩm rau, củ an toàn tại cửa hàng rau sạch của HTX Dịch vụ Nông nghiệp xanh 26/3.

Tuy nhiên, qua đánh giá phân loại, nhiều nội dung dịch vụ của HTX còn đơn giản, đặc biệt vấn đề thiếu vốn sản xuất đang là rào cản lớn nhất đối với các HTX.

Nghị định số 61/2015/NĐ-CP ngày 9/7/2015 của Chính phủ quy định về chính sách hỗ trợ tạo việc làm và Quỹ quốc gia về việc làm. Một trong những đối tượng được vay vốn ưu đãi bao gồm các hợp tác xã, tổ hợp tác là thành viên của Liên minh HTX tỉnh hoặc người lao động là thành viên của HTX. Thông qua nguồn vốn vay, giúp các cơ sở kinh doanh vượt qua khó khăn, vươn lên hoạt động hiệu quả, góp phần xây dựng nhiều mô hình hợp tác xã, tổ hợp tác điển hình tiên tiến trong các lĩnh vực.

HTX dịch vụ Nông nghiệp xanh 26/3, phường Chiềng Sinh (Thành phố) được thành lập tháng 4/2016 với số vốn điều lệ 650 triệu đồng, gồm 2 bộ phận là bộ phận sản xuất có nhiệm vụ sản xuất, nghiên cứu các loại giống rau, củ, quả phù hợp với điều kiện thời tiết và bộ phận kinh doanh có nhiệm vụ chính là tìm kiếm thị trường, quản lý trang web của HTX, bán hàng trực tiếp tại điểm chợ Gốc Phượng, chợ 308, chợ 7/11 và thông qua các đơn hàng được đặt trên trang web của HTX. Hiện, HTX có diện tích đất trồng nhà lưới 4.500 m2 tại tổ 8, phường Chiềng Sinh (Thành phố), 5.000 m2 tại xã Chiềng Ban và 3 ha tại bản Noong Nạy, xã Chiềng Mung (Mai Sơn). Sản lượng của HTX đạt trên 15 tấn rau, củ, quả sạch/tháng. Qua thực tế cho thấy, sản lượng rau, củ, quả của HTX vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu của thị trường. Chị Phạm Diệu Vân, Giám đốc HTX, cho biết: Khó khăn nhất của HTX là thiếu vốn sản xuất. Do không có tài sản thế chấp nên HTX rất khó khăn trong việc tiếp cận các nguồn vốn vay của các ngân hàng thương mại. Sau khi được biết nguồn vốn giải quyết việc làm của Liên minh HTX thông qua Chi nhánh Ngân hàng CSXH, 4 thành viên của HTX đã đứng ra vay (mỗi thành viên được vay 50 triệu đồng và không phải thế chấp tài sản). Có 200 triệu đồng tiền vốn vay, HTX đầu tư xây dựng 2.000 m2 nhà kính tại xã Chiềng Ban để trồng rau sạch.

Ngoài HTX dịch vụ Nông nghiệp xanh 26/3, hiện nay, trên địa bàn tỉnh có 28 HTX và thành viên HTX vay với tổng dư nợ 1 tỷ 955 triệu đồng để phát triển sản xuất. Từ nguồn vốn vay, nhiều HTX, tổ hợp tác đã phát huy hiệu quả trong việc mở rộng sản xuất, ổn định thị trường như: Tổ hợp tác nuôi cá lồng và lợn thịt (Quỳnh Nhai); HTX thủy sản xóm 8 (Quỳnh Nhai); HTX dịch vụ nông nghiệp Bảo Lâm (Bắc Yên)... Điều đáng nói là với trên 80% số vốn đầu tư cho các HTX, tổ hợp tác ở khu vực nông thôn vay, chương trình cho vay vốn giải quyết việc làm đã có nhiều đóng góp cho chương trình xây dựng nông thôn mới của tỉnh, nhất là việc thực hiện tiêu chí tổ chức sản xuất.

Để việc hỗ trợ đúng đối tượng, đúng mục đích, ngày 12/5/2017, Liên minh HTX và Ngân hàng CSXH đã có văn bản thỏa thuận số 2127/VBTT-NHCS-LMHTX về việc phối hợp thực hiện chương trình cho vay vốn giải quyết việc làm từ Quỹ Quốc gia về việc làm theo Nghị định 61/2015/NĐ-CP của Chính phủ. Theo đó, Liên minh HTX phối hợp với Chi nhánh Ngân hàng CSXH tỉnh và các phòng giao dịch Ngân hàng CSXH tại các huyện tổ chức thẩm định, giải ngân, quản lý và thu hồi vốn vay từ Quỹ Quốc gia về việc làm, thuộc nguồn vốn do liên minh HTX quản lý. Kiểm tra, đôn đốc, giám sát khách hàng vay vốn, tư vấn, hướng dẫn quá trình xây dựng và thực hiện dự án, làm thủ tục vay, trả vốn đảm bảo nhanh, gọn, hiệu quả cho các HTX...

Thực tế cho thấy, việc hỗ trợ vốn kịp thời như một “nguồn năng lượng” vừa giúp các HTX tăng cường nguồn lực đầu tư, mở rộng sản xuất, vừa tăng sức cạnh tranh của các mô hình kinh tế tập thể, ổn định đời sống, thu nhập của thành viên và người lao động. Đồng thời, thúc đẩy các thành viên phát triển kinh tế, gắn kết thành viên các THT, HTX với nhau; hỗ trợ nâng cao đời sống, giải quyết việc làm cho lao động trong khu vực nông nghiệp nông thôn.