Trên địa bàn toàn tỉnh hiện có trên 1.600 công trình cấp nước sinh hoạt tập trung, tuy nhiên, tỷ lệ người dân vùng nông thôn được thụ hưởng từ các công trình cấp nước tập trung chỉ trên 45%, còn lại chủ yếu là sử dụng nước từ các công trình cấp nước nhỏ lẻ, rủi ro cao về ô nhiễm nguồn nước. Do đó, việc hướng dẫn người dân phương pháp tự xử lý nguồn nước để bảo đảm an toàn, hợp vệ sinh trước khi sử dụng là việc làm cần thiết, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân vùng nông thôn.

Học viên tham dự lớp tập huấn tự xử lý nguồn nước an toàn, hợp vệ sinh đối với hộ gia đình.

Thực tế cho thấy, áp lực bơm nước từ trạm xử lý nước đến các hộ dân ở xa hiện nay chưa đáp ứng được nhu cầu; lượng thuốc bảo vệ thực vật, thuốc trừ sâu trong sản xuất nông nghiệp chưa giảm, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng nguồn nước; vào mùa mưa, nguồn nước tự chảy hoặc nước giếng khoan thường bị ô nhiễm, không đảm bảo an toàn vệ sinh khi sử dụng...

Ngoài việc triển khai nhiều giải pháp sử dụng hiệu quả nguồn vốn của các chương trình, dự án để đầu tư xây dựng các công trình cấp nước sinh hoạt cho người dân vùng nông thôn, Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn tỉnh đã phối hợp với chính quyền địa phương các xã tổ chức lớp tập huấn hướng dẫn trực tiếp phương pháp tự xử lý và trữ nước an toàn tại hộ gia đình. Đối tượng được tập huấn là đại diện hội phụ nữ, trưởng bản các bản có tỷ lệ lớn hộ dân chưa được thụ hưởng nguồn nước từ các công trình cấp nước sạch. Sau các lớp tập huấn trở về cơ sở, họ sẽ truyền đạt, hướng dẫn các hội viên và người dân trong bản cách tự xử lý nước, đảm bảo nguồn nước hợp vệ sinh trước khi sử dụng.

Riêng trong tháng 6, Trung tâm đã tổ chức tập huấn cho trên 100 trưởng bản, chủ tịch hội phụ nữ các xã thuộc huyện Mường La, Mai Sơn, Yên Châu, thành phố Sơn La, Thuận Châu và Quỳnh Nhai. Cách tự xử lý nước tại gia đình khá đơn giản, gồm các bước: Lựa chọn nguồn nước được sử dụng; thu nước; lắng, lọc nước; khử trùng và tích trữ nước. Đối với từng nguồn nước khác nhau, như nước mưa, nước mặt hay nước ngầm, đều có cách khai thác khác nhau. Đơn cử như, để sử dụng nguồn nước mưa, mỗi hộ gia đình cần mua vật dụng chứa nước mưa tốt, sử dụng được nhiều ngày và phải có nắp đậy để bảo đảm vệ sinh. Cùng với đó, Trung tâm còn hướng dẫn người dân sử dụng một số loại hóa chất để khử trùng nguồn nước như cloramin b hoặc viên Aquatabs...

Chia sẻ với chúng tôi về việc được tiếp thu kiến thức tự xử lý nguồn nước an toàn, hợp vệ sinh tại gia đình, ông Hà Văn Cương, bản Mé, xã Mường Bon (Mai Sơn), cho biết: Tham gia tập huấn, chúng tôi được tiếp thu những kiến thức về môi trường nước, quy trình xử lý nước và trữ nước an toàn cho hộ gia đình. Qua đó, bản thân tôi nhận biết rõ hơn các nguồn nước có thể sử dụng trong sinh hoạt và một số cách xử lý để có nguồn nước an toàn. Những kiến thức đó đã góp phần giúp bà con trong bản tránh được các bệnh nguy hiểm từ nguồn nước chưa được xử lý, như tay-chân-miệng, đau mắt đỏ, thương hàn...

Cùng với việc nâng cao nhận thức cho người dân trong việc tự xử lý nguồn nước an toàn, hợp vệ sinh, phương pháp tích trữ nước sau khi đã xử lý cũng được Trung tâm hướng dẫn tới người dân. Việc tích trữ không đúng cách sẽ trở thành nơi để các loài sinh vật gây bệnh truyền nhiễm, do đó, tại các hộ gia đình các vật dụng chứa nước như thùng phi nhựa, téc nhựa hay chum, vại, lu... đều phải có nắp đậy, ống xả cặn và vệ sinh định kỳ 2 tháng/lần. Đối với các hộ gia đình cùng dùng chung đầu nguồn nước và đường ống dẫn nước, được hướng dẫn cách nhận biết đường ống dẫn nước bị rò rỉ, dập vỡ, bể lọc bị tắc, cũng như phương pháp xử lý các sự cố...

Phương pháp xử lý, tích trữ nước an toàn tại hộ gia đình là rất cần thiết và tiếp tục mở rộng đến nhiều hộ, trong thời gian tới Trung tâm Nước sạch & VSMT nông thôn tỉnh tiếp tục tổ chức các lớp tập huấn để từng bước nâng cao tỷ lệ hộ dân vùng nông thôn được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh theo quy chuẩn, góp phần bảo vệ sức khỏe, nâng cao chất lượng cuộc sống người dân.