Từ năm 2017 đến nay, tỉnh ta được xếp trong nhóm 10 tỉnh, thành phố đứng đầu cả nước về chỉ số vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP). Có được kết quả này là từ sự quan tâm chỉ đạo sát sao, quyết liệt của tỉnh trong công tác tuyên truyền, vận động các tổ chức, cá nhân tuân thủ nguyên tắc “4 đúng” khi sử dụng thuốc bảo vệ thực vật (BVTV), tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát việc kinh doanh, sử dụng thuốc BVTV, bảo đảm phòng, tránh hiểm họa tồn dư thuốc bảo vệ thực vật trong thực phẩm.

Cán bộ Chi cục Trồng trọt & BVTV tỉnh hướng dẫn người dân xã Chiềng Kheo (Mai Sơn)

sử dụng thuốc BVTV theo nguyên tắc “4 đúng”.

Theo thống kê của ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn, hiện toàn tỉnh có trên 76.000 ha cây ăn quả; gần 75.000 ha cây công nghiệp; 10.000 ha rau các loại và gần 138.000 ha cây lương thực. Năm 2019, toàn tỉnh đã sử dụng trên 530 tấn thuốc BVTV, trong đó, 66% thuốc trừ cỏ, trên 18% thuốc trừ sâu, còn lại là nhóm thuốc khác (giảm 223 tấn so với năm 2017). Theo đánh giá, đa số nông dân sử dụng các loại thuốc BVTV đúng đối tượng, đúng phương pháp, có hiệu quả phòng trừ dịch hại, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm nông nghiệp và xây dựng, duy trì, phát triển 147 chuỗi cung ứng nông sản, thủy sản an toàn. Diện tích áp dụng quy trình thực hành sản xuất nông nghiệp tốt tham gia liên kết chuỗi đạt trên 2.000 ha; sản lượng sản phẩm nông sản, thủy sản an toàn sản xuất theo chuỗi ước hơn 29.000 tấn/năm. Hiện, tỉnh đã xuất khẩu 16 sản phẩm nông sản, trong đó nhiều sản phẩm xuất khẩu sang thị trường các nước: EU, Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc...

Ông Dương Gia Định, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt & BVTV tỉnh, cho biết: Thực hiện các văn bản chỉ đạo của UBND tỉnh, của Sở Nông nghiệp & Phát triển nông thôn, Chi cục đã phối hợp với cấp ủy, chính quyền các huyện, thành phố, các tổ chức đoàn thể chính trị - xã hội tăng cường tuyên truyền, vận động người dân thay đổi nhận thức trong sử dụng thuốc BVTV.  Theo đó, mỗi năm, Chi cục phối hợp tổ chức trên 100 lớp tập huấn, hướng dẫn cách sử dụng thuốc BVTV theo nguyên tắc “4 đúng” cho hàng nghìn lượt nông dân; triển khai thí điểm mô hình trồng cây ăn quả theo hướng hữu cơ kết hợp thu gom bao gói thuốc BVTV sau sử dụng tại các vùng chuyên canh nông sản để nhân rộng. Nhiều tổ, bản, tiểu khu trên địa bàn các huyện: Mộc Châu, Yên Châu, Mai Sơn, Thuận Châu... đã xây dựng và thực hiện tốt hương ước, quy ước không sử dụng thuốc trừ cỏ. Nhờ đó, sản lượng nông sản đạt tiêu chuẩn xuất khẩu ngày càng tăng; số vụ ngộ độc do sử dụng thực phẩm có tồn dư thuốc BVTV cũng giảm dần qua các năm.

Bên cạnh đó, để tránh tình trạng lạm dụng thuốc BVTV, ngoài tổ chức các lớp tập huấn, hướng dẫn cách sử dụng thuốc BVTV, Chi cục còn tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát việc kinh doanh, sử dụng thuốc BVTV. Riêng năm 2019, đã thực hiện 7 cuộc thanh tra chuyên ngành về thuốc BVTV tại 152 cơ sở, qua đó phát hiện 19 cơ sở vi phạm, xử phạt hành chính trên 38 triệu đồng và buộc trả về nơi sản xuất trên 10 kg thuốc BVTV hết hạn sử dụng. Khuyến cáo người dân  sử dụng thuốc BVTV có nguồn gốc sinh học hoặc thảo mộc để phòng trừ sinh vật hại; trang bị dụng cụ, bảo hộ lao động khi sử dụng thuốc BVTV; không tự ý tăng nồng độ, liều lượng hoặc phối hợp nhiều loại thuốc BVTV để phòng trừ sinh vật hại; đảm bảo thời gian cách ly trước khi thu hoạch sản phẩm.

Từ việc tuân thủ nguyên tắc “4 đúng” trong sử dụng thuốc BVTV,  HTX Ngọc Lan, xã Hát Lót (Mai Sơn) đã xây dựng được thương hiệu trái cây an toàn.  Ông Nguyễn Ngọc Dũng, Chủ tịch Hội đồng quản trị, Giám đốc HTX, cho biết: HTX hiện có 20 thành viên, quy mô sản xuất trên 100 ha cây ăn quả các loại, được trồng theo quy trình VietGAP (10 ha xoài, bưởi da xanh sử dụng phân bón hữu cơ, sinh học); các hộ thành viên tuân thủ nghiêm ngặt quy trình sử dụng thuốc BVTV, có sổ nhật ký ghi chép lịch trình sử dụng thuốc BVTV; các loại quả khi thu hái đều đảm bảo thời gian cách ly theo quy định.

Hướng đến sản phẩm sạch, bảo vệ người tiêu dùng, Chi cục Trồng trọt & BVTV tỉnh tiếp tục tăng cường công tác quản lý Nhà nước về hoạt động sản xuất, kinh doanh, và sử dụng thuốc BVTV; đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm soát an toàn thực phẩm trong toàn bộ chuỗi cung cấp thực phẩm được thiết lập; duy trì và phát triển các chuỗi cung ứng thực phẩm nông sản, thủy sản an toàn áp dụng quy trình thực hành sản xuất nông nghiệp tốt VietGAP, GlobalGAP và các tiêu chuẩn tương tự..., phấn đấu 100% nông sản, thủy sản sản xuất trên địa bàn tỉnh tiêu thụ ổn định tại thị trường trong nước và xuất khẩu.