Đã hai chục năm nay, kể từ khi có lưới điện cao thế đi qua bản, nhưng phần lớn số hộ dân bản Chiềng Khòng, xã Quy Hướng (Mộc Châu) vẫn chưa được sử dụng điện lưới quốc gia, đời sống, sinh hoạt của người dân gặp khó khăn.

Bà Bàn Thị Oanh, nhóm Suối Mát, bản Chiềng Khòng (Quy Hướng)

phải dùng thêm đèn pin điện thoại để hướng dẫn cháu học bài.

Bản Chiềng Khòng hiện có 145 hộ là đồng bào dân tộc Dao. Do địa hình phức tạp, bà con sống phân tán thành 4 nhóm (Cung 5, Bồ Đồ, Òm Lò, Suối Mát). Cuộc sống của bà con chủ yếu dựa vào nương rẫy, đời sống khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo cao. Năm 2000, đường điện lưới quốc gia đi qua bản và hạ thế cấp điện cho bản Bến Trai kề bên. Còn tại bản Chiềng Khòng chỉ có 50 hộ dân ở nhóm Cung 5 được sử dụng điện lưới, còn lại 95 hộ ở 3 nhóm chưa được cấp điện. Đến năm 2003, 57 hộ dân ở nhóm Bồ Đồ họp bàn, thống nhất góp tiền để được sử dụng điện. Những hộ ở gần đóng 4,5 triệu đồng, hộ ở xa góp từ 5 - 7 triệu đồng để mua dây, cột, công tơ, vật liệu xi măng, cát sỏi và phụ kiện khác, thuê thợ điện hướng dẫn đào hố, dựng cột, kéo dây, mắc điện. Theo ông Triệu văn Dần, Bí thư chi bộ bản, khi thực hiện, nhiều hộ khó khăn, Ban quản lý nhóm đã tín chấp vay tiền giúp để đóng góp. Quá trình dùng điện cũng có những bất cập đối với những hộ ở xa, trong giờ cao điểm điện yếu khó sử dụng; hằng tháng các hộ dùng điện phải “cõng” thêm tiền điện do bị hao hụt điện năng từ đường dây và công tơ tổng đã xuống cấp. 2 nhóm còn lại là Òm Lò và Suối Mát vẫn phải chịu cảnh không có điện.

Chúng tôi đến nhóm Suối Mát lúc trời vừa nhá nhem tối. Bản có 20 hộ dân. Thăm nhà bà Bàn Thị Oanh, khi bà đang bấm đèn pin điện thoại hướng dẫn đứa cháu học bài, bà Oanh nói: Vất vả lắm! Nhà dùng pin mặt trời được 2 bóng điện mà cũng chỉ mờ thôi. Suốt 2 chục năm nay, điện lưới đi qua mà chúng tôi vẫn chưa được sử dụng điện, trong bản khu vực có điện, khu vực không có điện khiến bà con rất bức xúc. Bà con chúng tôi mong được Nhà nước cấp điện để cuộc sống bớt khó khăn hơn.

Được biết, do bản ở trên núi cao, nước nguồn từ các khe núi chảy rất nhỏ, chưa nói đến chạy máy phát điện mi ni, đến mùa khô hanh, cả bản còn thiếu nước sinh hoạt hàng ngày. Để có điện sử dụng, nhiều hộ dân đã đầu tư hàng chục triệu đồng mua máy phát điện chạy bằng dầu. Mới đầu, bà con trong nhóm cũng hào hứng mua dây kéo điện về thắp sáng, nhưng cũng chỉ được một thời gian ngắn, máy móc hay trục trặc, chi phí tiền dầu rất tốn kém, đành phải “đắp chiếu”. Sau đó, hộ có điều kiện chuyển sang mua máy nạp năng lượng mặt trời, hoặc dùng ắc quy nhưng cũng chỉ đủ để thắp sáng lúc ăn cơm tối. Việc không có điện là rào cản rất lớn trong phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói - giảm nghèo ở bản Chiềng Khòng.

Hơn bao giờ hết, người dân bản Chiềng Khòng mong muốn sớm thoát khỏi tình trạng không có điện, giúp bà con nâng cao đời sống vật chất và tinh thần, từng bước xóa nghèo.

Mùi Len (Mộc Châu)