Sau 10 năm (2011-2021) thực hiện Chỉ thị số 10-CT/TW của Bộ Chính trị về “Phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi, củng cố kết quả phổ cập giáo dục tiểu học và trung học cơ sở, tăng cường phân luồng học sinh sau trung học cơ sở và xóa mù chữ cho người lớn” trên địa bàn tỉnh đã đạt được những kết quả tích cực, góp phần nâng cao dân trí, đào tạo nguồn nhân lực ở địa phương.

Giờ thực hành công nghệ ô tô của các học viên Khoa cơ khí động lực, Trường Cao đẳng Kỹ thuật Sơn La.

Ảnh: Tư Liệu

Thực hiện Chỉ thị số 10-CT/TW, Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Kế hoạch số 50-KH/TU để lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện. Với sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng, chính quyền, cùng với sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, ban, ngành, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể từ tỉnh đến cơ sở và ngành Giáo dục và Đào tạo tỉnh đã đạt nhiều kết quả tích cực. Về phát triển giáo dục mầm non, đến năm 2014, toàn tỉnh 100% số xã, phường, thị trấn, huyện, thành phố đạt chuẩn phổ cập giáo dục mầm non trẻ 5 tuổi, sớm hơn 1 năm so với kế hoạch. Thực hiện tốt các chủ trương, chính sách miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập đối với trẻ em có hộ khẩu thường trú tại các xã biên giới, vùng cao, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, trẻ em con hộ nghèo, chính sách hỗ trợ bữa ăn trưa cho trẻ 5 tuổi tại các cơ sở giáo dục mầm non, trẻ em mẫu giáo 3, 4 tuổi... với tổng kinh phí miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập gần 1.070 tỷ đồng; kinh phí hỗ trợ ăn trưa cho trẻ mầm non trên 642 tỷ đồng.

Công tác phổ cập giáo dục tiểu học, phổ cập giáo dục trung học cơ sở được quan tâm, UBND tỉnh đã ban hành các chính sách thúc đẩy việc xây dựng cơ sở vật chất trường lớp; ưu đãi giáo viên và học sinh, góp phần nâng cao tỷ lệ huy động học sinh đến trường, phổ cập giáo dục; huy động các nguồn lực đầu tư cho giáo dục. Sơn La đạt chuẩn phổ cập giáo dục tiểu học đúng độ tuổi mức độ 1 năm 2010, đến năm 2018 đạt chuẩn phổ cập giáo dục tiểu học mức độ 2. Năm 2021, có 12/12 huyện, thành phố duy trì kết quả phổ cập giáo dục tiểu học, trong đó, có 9 huyện đạt mức độ 3, hai huyện đạt mức độ 2 và một huyện đạt mức độ 1. Đối với phổ cập giáo dục trung học cơ sở, tỉnh duy trì đạt chuẩn phổ cập giáo dục trung học cơ sở mức độ 1.

Công tác xóa mù chữ cho những người trong độ tuổi lao động, giảm tỷ lệ người tái mù ở người lớn được đẩy mạnh. Các địa phương chủ động điều tra, rà soát, thu thập, cập nhật, bổ sung các số liệu, tiêu chí về trình độ văn hóa của nhân dân để xây dựng kế hoạch xóa mù chữ phù hợp với thực tiễn, trong đó chú trọng đến đối tượng người đồng bào dân tộc thiểu số, phụ nữ và trẻ em gái. Kết quả, toàn tỉnh đã mở 343 lớp cho 9.015 học viên các lớp xóa mù chữ; tỷ lệ người trong độ tuổi 15-60 được công nhận đạt chuẩn biết chữ mức độ 1 đạt 96,7%; tỷ lệ người trong độ tuổi từ 15-35 được công nhận đạt chuẩn biết chữ mức độ 1 đạt 97,44%. Sơn La duy trì đạt chuẩn xóa mù chữ mức độ 1. Trong phân luồng học sinh, tỷ lệ học sinh tốt nghiệp THCS tham gia học nghề đạt 32,5% và tỷ lệ học sinh tốt nghiệp THPT tham gia học nghề đạt 41,5%.

Lớp đào tạo nghề cho lao động nông thôn tại Trung tâm Giáo dục thường xuyên tỉnh. 

Ảnh: Hà Hòa

Công tác xã hội hóa để phát triển mạng lưới trường lớp, nâng cấp, bổ sung cơ sở vật chất theo hướng chuẩn hóa, được phát huy ở từng đơn vị, trường học, như: vận động các doanh nghiệp đầu tư xây dựng trường ngoài công lập, các nhà hảo tâm, các tổ chức thiện nguyện, vận động nhân dân, cha mẹ học sinh tham gia đóng góp ngày công, vật liệu, hỗ trợ kinh phí, trao tặng học bổng góp phần nâng cấp cơ sở vật chất, bổ sung đồ dùng thiết bị dạy học theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa... Toàn tỉnh có 283/553 trường thuộc các bậc học mầm non, tiểu học và trung học cơ sở đạt chuẩn quốc gia.

Ngoài ra, thực hiện tốt các chính sách đãi ngộ theo quy định và tạo điều kiện thuận lợi cho đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý tham gia các lớp tập huấn, đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn đạt chuẩn và trên chuẩn nhằm từng bước đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục đào tạo, nhất là chương trình đổi mới sách giáo khoa, các phương pháp dạy học và tăng cường các kỹ năng sư phạm. Hiện nay, toàn ngành GD-ĐT có 3 tiến sỹ; 348 thạc sĩ; 14.489 đại học; 5.245 cao đẳng; 2.501 trung cấp; chưa qua đào tạo 736.

Để tiếp tục thực hiện có hiệu quả Chỉ thị số 10-CT/TW ngày 05/12/2011 của Bộ Chính trị, Ban Thường vụ Tỉnh ủy tiếp tục chỉ đạo các cấp ủy, chính quyền các cấp tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy đảng, sự vào cuộc của hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở và sự tham gia tích cực của nhân dân đối với sự nghiệp giáo dục. Nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, nhất là ở vùng biên giới, vùng khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Củng cố, nâng cao chất lượng phổ cập giáo dục tiểu học đúng độ tuổi, phổ cập giáo dục THCS; đáp ứng yêu cầu phân luồng sau THCS. Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên. Kiên cố hóa trường, lớp học, trang thiết bị đảm bảo các điều kiện dạy học theo hướng đổi mới, đáp ứng yêu cầu phát triển giáo dục trong giai đoạn hiện nay.

Nguyễn Quang Mạnh (Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy)