Hơn 3 năm qua, thực hiện Đề án quản lý, thu gom, tiêu hủy bao gói thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) sau sử dụng trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2018-2020 đã đạt được kết quả tích cực, ý thức bảo vệ môi trường của nông dân đã thay đổi, hàng chục tấn vỏ bao gói thuốc BVTV đã được thu gom và tiêu hủy theo quy định...

Người dân xã Chiềng Sung (Mai Sơn) thu gom vỏ bao thuốc BVTV sau sử dụng.

Thống kê của ngành Nông nghiệp và PTNT, trung bình mỗi năm, người dân sử dụng khoảng 250-300 tấn thuốc BVTV và lượng bao gói thuốc bảo vệ thực vật sau sử dụng thải ra môi trường khoảng 15-20 tấn; trong đó, chai nhựa chiếm 50-60%. Trước đây, do thói quen, hầu hết người dân chưa ý thức được tác hại của rác thải thuốc BVTV nên khi sử dụng xong vứt bừa bãi vỏ bao bì, chai lọ thuốc BVTV tại nương, ruộng đồng và mương nước.

Ông Nguyễn Tiến Hải, Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Sông Mã, cho biết: Thực hiện Đề án quản lý, thu gom, tiêu hủy bao gói thuốc bảo vệ thực vật sau sử dụng,  huyện Sông Mã đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn phối hợp với các tổ chức đoàn thể, các xã, thị trấn tổ chức tập huấn, vận động, hướng dẫn người dân thực hiện các biện pháp thu gom về đúng nơi quy định; quy hoạch các điểm đặt bể chứa bao gói tại các địa điểm bản vùng thấp có diện tích cây ăn quả tập trung, đường giao thông thuận tiện cho việc vận chuyển. Hằng tháng, Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện phối hợp với các xã, thị trấn kiểm tra các bể thu gom đầy vỏ bao gói, hướng dẫn việc đóng gói, vận chuyển về khu trung chuyển tại huyện và tổ chức bàn giao cho Chi cục Trồng trọt & BVTV vận chuyển đi xử lý. Trên địa bàn huyện hiện có 319 bể chứa vỏ bao gói thuốc BVTV sau sử dụng đặt tại 100% xã, thị trấn. Các bể chứa đảm bảo quy cách theo quy định của Bộ Tài nguyên và Môi trường.

Còn tại huyện Yên Châu, việc thu gom vỏ bao gói thuốc bảo vệ thực vật cũng được nhân dân đồng tình hưởng ứng và tích cực tham gia. Chia sẻ về việc thu gom vỏ bao gói thuốc BVTV sau sử dụng, ông Trần Như Kiên, Giám đốc HTX Phương Nam, Lóng Phiêng, nói: Được tuyên truyền về cách sử dụng và thu gom vỏ bao thuốc BVTV sau sử dụng, tôi hiểu rõ hơn tác hại của việc vứt vỏ bao, chai lọ thuốc BVTV ra ngoài môi trường. Vì vậy, khi có bể chứa, chúng tôi bảo nhau thực hiện nghiêm việc thu gom vỏ bao thuốc BVTV về đúng nơi quy định. Đồng thời, sử dụng thuốc BVTV tuân thủ theo nguyên tắc 4 đúng. Hiện nay, HTX đã chuyển sang sử dụng các loại thuốc vi sinh, hướng đến sản xuất nông nghiệp an toàn, bền vững.

Toàn tỉnh hiện có 5.122 bể chứa bao gói thuốc BVTV. Theo hướng dẫn về việc thu gom, vận chuyển, xử lý vỏ bao gói thuốc BVTV sau sử dụng, cứ 3 ha đất canh tác cây trồng hàng năm hoặc 10 ha đất canh tác cây trồng lâu năm phải có tối thiểu 1 bể chứa bao gói thuốc BVTV, thì số lượng bể chứa hiện mới đáp ứng khoảng 25-30% diện tích đất sản xuất nông nghiệp của toàn tỉnh.

Việc thu gom bao gói thuốc BVTV đã được phát động tại 12 huyện, thành phố, huy động 5.000 lượt người tham gia, thu gom 43 tấn vỏ bao gói thuốc BVTV. Ngành Nông nghiệp & PTNT còn tổ chức chương trình “Đổi vỏ bao gói thuốc BVTV sau sử dụng lấy thực phẩm” tại các xã Hát Lót (Mai Sơn), Chiềng Hặc (Yên Châu), thu được trên 1,5 tấn vỏ bao gói, nhận được sự hưởng ứng tích cực của nhân dân, tạo phong trào thu gom vỏ bao thuốc BVTV; xử lý, tiêu hủy 20 tấn vỏ bao gói thuốc BVTV sau sử dụng được thu gom.

Bên cạnh đó, tại nhiều tổ, bản đã đưa nguyên tắc sử dụng thuốc và thu gom vỏ bao thuốc BVTV vào hương ước, quy ước và được hầu hết người dân tuân thủ, nghiêm chỉnh chấp hành, tạo thói quen thu gom bao gói thuốc BVTV sau sử dụng. Đặc biệt, tại vùng trồng VietGAP sản phẩm an toàn đã được tuân thủ nghiêm ngặt, tạo được phong trào rộng rãi tại nhiều địa phương, hướng đến không sử dụng thuốc BVTV (thuốc trừ cỏ) tại các khu vực đầu nguồn nước.

Ông Dương Gia Định, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, nhận định: Việc xây dựng các bể chứa bao gói thuốc BVTV sau sử dụng trên địa bàn đã và đang góp phần nâng cao ý thức của người dân trong việc bảo vệ môi trường, đảm bảo tiêu chí số 13 về môi trường.

Các địa phương cần tiếp tục tuyên truyền nâng cao nhận thức của người dân trong việc giữ gìn an toàn đồng ruộng, thay đổi thói quen lạm dụng thuốc BVTV trong sản xuất; huy động các nguồn lực xây dựng thêm bể chứa bao, gói thuốc BVTV sau sử dụng, kiểm soát chặt chẽ không để vỏ bao, gói thuốc BVTV sau sử dụng thải ra môi trường, để bảo vệ sức khỏe cộng đồng và xây dựng môi trường nông thôn mới sạch, an toàn...