Trước đây, vào buổi tối, bà con ở các xã vùng nông thôn của huyện Sông Mã thường ngại ra đường, bởi đường hẹp, ngõ tối, đi lại khó khăn. Nay ánh sáng đèn đường từ các công trình “Thắp sáng đường quê”, “Ánh sáng bản làng” đã giúp bà con đi lại thuận tiện, an toàn, an ninh trật tự trên địa bàn được đảm bảo hơn.

Ông Nguyễn Văn Hiệp, Trưởng phòng Kinh tế - Hạ tầng huyện, cho biết: Năm 2023, huyện đã tổ chức thi công hệ thống chiếu sáng năng lượng mặt trời quốc lộ 4G (từ cổng chào xã Chiềng Khoong đến bản Lướt; từ bản Híp xã Chiềng Khương đến bản Cang, xã Chiềng Cang; từ bản Kiến Lâm, xã Chiềng Cang đến cổng chào xã Chiềng Khoong); dọc quốc lộ 12 tại bản Mường Tợ đến bản Mường Nưa, xã Mường Lầm; đoạn từ đầu cầu Nà Hin đến trụ sở xã Nà Nghịu; bản Tiên Chung đến cổng chào xã Chiềng Khương; khu trung tâm xã Chiềng Phung. Với chiều dài gần 30km, kinh phí thực hiện gần 13 tỷ đồng, từ nguồn vốn ngân sách huyện. Đến nay, không chỉ ở khu vực trung tâm mà nhiều tuyến đường nội bản cũng đã được đầu tư lắp đặt hệ thống chiếu sáng công cộng.

Bên cạnh đó, huyện còn huy động xã hội hóa lắp đặt hệ thống điện chiếu sáng ở các tuyến đường trục xã, bản. Năm 2023, các hộ, nhóm hộ đã lắp đặt 1.165 bóng năng lượng mặt trời. Đến nay, toàn huyện có trên 70 km trục đường nông thôn ở các bản được lắp hệ thống điện chiếu sáng. 

Năm 2022, xuất phát từ mong muốn của bà con để đi lại thuận lợi trong đêm tối, xã Chiềng Khương chọn 5 bản: Hưng Hà, Tân Lập, Thống Nhất, Đen, Mo xây dựng làm điểm “Ánh sáng bản làng”, số lượng 4 bóng năng lượng mặt trời/bản, chủ yếu trên trục đường chính vào các bản. Thực hiện việc lắp đặt, các tổ chức đoàn thể đã huy động lực lượng đoàn viên, hội viên có tay nghề về gò hàn, kỹ thuật điện để gia công hệ thống cột điện, lắp ráp thiết bị bảo đảm chất lượng và nhất là giảm tối đa chi phí. Từ mô hình điểm, đến nay, toàn xã có 71/216 tuyến đường đã lắp điện chiếu sáng, với 382 bóng đèn năng lượng mặt trời.  

Bà Bùi Thị Dung, Bí thư chi bộ, Trưởng bản Quyết Thắng, xã Chiềng Khương, thông tin: Đảm bảo 100% các tuyến đường có hệ thống chiếu sáng ban đêm, năm qua, Ban quản lý bản đã vận động các hộ dân đóng góp, lắp 30 bóng điện chiếu sáng, trị giá 1,5 triệu đồng/bóng. Năm 2024, bản phấn đấu lắp 50 bóng điện chiếu sáng các tuyến đường nội bản, tạo thuận lợi cho nhân dân đi lại vào ban đêm. Nếu so với sử dụng điện lưới, đèn năng lượng mặt trời chi phí cao hơn, nhưng chỉ đầu tư 1 lần, tuổi thọ khoảng 10 năm, nên tiết kiệm hơn nhiều.

Phấn khởi chỉ tay về những chiếc cột điện có gắn các bóng đèn chiếu sáng, ông Vì Văn Minh, Bí thư chi bộ, Trưởng bản Co Kiểng, xã Huổi Một, giới thiệu: Khi mới triển khai vận động bà con đóng góp lắp đặt đèn chiếu sáng công cộng rất khó khăn. Chúng tôi đã làm điểm ở một nhóm dân cư. Công trình hoàn thành, đường điện sáng lung linh, ai cũng phấn khởi, việc đi lại vào ban đêm thuận lợi hơn trước. Thấy lợi ích của chương trình “Thắp sáng đường quê” mang lại, nhân dân trong bản tích cực hưởng ứng đóng góp để thực hiện. Năm 2023, bản đã lắp 5 bóng điện chiếu sáng ở các ngã ba, ngã tư đi vào bản.

Còn ông Cà Văn Biên, bản Tân Hống, xã Mường Sai, cho hay: Khi bản họp triển khai mô hình, tôi và các hộ đồng thuận cao, tham gia đóng góp ngày công lắp đặt hệ thống chiếu sáng. Nhờ ánh điện thắp sáng đường quê, bà con đi công việc hay đi làm về muộn cũng thuận lợi, an ninh được bảo đảm tốt hơn nên ai cũng phấn khởi.

Có điện sáng, không chỉ thuận tiện cho người dân đi lại vào ban đêm, mà còn giảm thiểu tai nạn giao thông, an ninh trật tự được đảm bảo. Theo đánh giá, hết năm 2023, tỷ lệ số hộ sử dụng điện quốc gia an toàn thường xuyên từ các nguồn trên địa bàn đạt 100%; số hộ có điện lưới đạt tỷ lệ 98,89%. Đây cũng là điều kiện để góp phần hoàn thiện các tiêu chí trong xây dựng NTM trên địa bàn. Đến nay, huyện Sông Mã có 4 xã đạt chuẩn NTM.

Ông Đặng Văn Cương, Phó Chủ tịch UBND xã Chiềng Khoong, thông tin: Cùng với việc đầu tư hệ thống chiếu sáng dọc quốc lộ 4G của nhà nước, thời gian qua, xã huy động xã hội hóa tiếp nhận từ các tổ chức, cá nhân lắp đặt hệ thống điện chiếu sáng ở trục các tuyến đường bản. Nhờ công khai minh bạch từ việc đóng góp xây dựng đến quản lý vận hành nên bà con phấn khởi và tin tưởng. Để hệ thống điện chiếu sáng sử dụng hiệu quả, bền lâu, các bản họp và thống nhất quản lý vận hành, sửa chữa và thời gian bật điện bảo đảm hiệu quả. Đến nay, các tuyến đường nội bản đã lắp 216 bóng. Dự kiến trong năm 2024, sẽ lắp thêm trên 50 bóng điện năng lượng mặt trời.

Với sự chung tay góp sức của nhân dân, hệ thống điện chiếu sáng ở những trục đường nội bản trên địa bàn huyện Sông Mã đã tạo diện mạo mới cho vùng biên giới; giúp việc đi lại của nhân dân không chỉ thuận tiện mà còn đảm bảo an ninh trật tự, an toàn giao thông, gắn kết tình làng nghĩa xóm ngày thêm bền chặt.